Monitoren NSL
Luchtkwaliteit moet voldoen aan bepaalde eisen. Het doel van het monitoren van het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) is om te blijven voldoen aan de Europese grenswaarden voor fijnstof (PM10) en stikstofdioxide (NO2).
De NSL-partners controleren of de ingevoerde gegevens nog correct zijn en passen die zo nodig aan. De monitoring vindt jaarlijks plaats, tot en met het jaar van invoering van de Omgevingswet.
Wettelijke basis
De Wet milieubeheer schrijft voor dat de voortgang van de uitvoering van maatregelen en in betekende mate-projecten (IBM-projecten) moet worden bijgehouden en gerapporteerd (Wet Milieubeheer, artikel 5.14).
Met de trendmatige ontwikkeling van de achtergrondconcentraties, wordt ook de omvang van niet in betekenende mate-projecten (NIBM-projecten) in beeld gebracht.
In de monitoring staan de emissies door het verkeer en de veehouderijen centraal. De overige emissiebronnen zijn in de generieke gegevens opgenomen.
Elk jaar voeren de NSL-partners de monitoring uit. Ze brengen de positieve en negatieve ontwikkelingen in beeld. Zo ontstaat een goede prognose over het halen van de norm. Het gepasseerd jaar toont of de verwachte verbeteringen ook echt optreden.
Doel van de monitoring
- Bewaken van het doel van het NSL: voldoen aan de luchtkwaliteitsnormen. Daarmee blijft het NSL een rechtsgeldige en eenvoudige onderbouwing voor luchtkwaliteit van (bouw-)projecten.
- Actueel overzicht van de stand van uitvoering van maatregelen en projecten bij gemeenten, provincies en Rijkswaterstaat.
- Actueel beeld van de luchtkwaliteit in het afgelopen jaar.
- Inzicht in de verwachte ontwikkeling van de luchtkwaliteit.
- De rekenresultaten en kaarten zijn te gebruiken om burgers, Raad en College te informeren.
- Het vormt de basis voor de Aerius Lucht Rekentool, het online instrument dat iedereen mag gebruiken voor het maken van luchtkwaliteitsberekeningen.
- Het verplicht overheden om elk jaar aan de minister van Infrastructuur en Waterstaat te rapporteren over de voortgang en uitvoering van de maatregelen en projecten die in het NSL zijn opgenomen en over de effecten daarvan op de luchtkwaliteit.
De uitvoering van de monitoring NSL is vastgelegd in een document met procesafspraken (docx, 73 kB), dat door de partners is vastgesteld. Voor het uitvoeren van de monitoring is de monitoringstool ontwikkeld.
De gegevens en resultaten van de monitoringstool zijn openbaar. Op de kaart van de monitoringstool ziet u de berekende concentraties in uw omgeving. Iedereen mag de gegevens downloaden en zelf berekeningen uitvoeren met de Aerius Lucht Rekentool.
Jaarlijkse cyclus van de monitoring van het NSL
De NSL-partners controleren elk jaar de volgende onderdelen:
- Voortgang van projecten en maatregelen
- Verkeersgegevens en omgevingskenmerken
- Veehouderijgegevens
In de tabel staan de acties en de periode waarin deze gereed moeten zijn. De werkelijke planning van de monitoringsronde wijkt soms op onderdelen af van deze normale cyclus.
In het laatste bericht aan de NSL-coördinatoren staat de actuele planning van de huidige monitoringsronde.
|
Wie |
Wat |
Wanneer |
|---|---|---|
|
Actualiseren (data in) monitoringstool |
||
| Alle overheden | Benodigde informatie en bestanden om te starten met de actualisatie zijn beschikbaar en/of te exporteren uit monitoringstool | begin maart |
| Bureau Monitoring | Volledige openstelling van de monitoringstool | begin maart |
| Alle overheden | Montioringstool beschikbaar | maart - half mei |
| Bureau Monitoring | Monitoringstool gesloten; het uploaden van bestanden of het wijzigen van gegevens is niet meer mogelijk | half mei |
|
Rekenen en rapporteren |
||
| Bureau Monitoring | Uitvoeren berekening van luchtkwaliteit met de monitoringstool | vanaf half mei |
| Bureau Monitoring | Beschikbaar stellen van concept-rekenresultaten aan overheden | begin juli |
| Bureau Monitoring en Overleggroep Monitoring |
Monitoringsrapport en MT openbaar |
najaar |
|
Besluitvorming |
||
|
Overleggroep/ |
Bespreken monitorings-rapport en voorleggen aan de Stuurgroep, eventueel met voorstellen tot aanpassing NSL. De Stuurgroep bepaalt of een bestuurlijk overleg nodig is om aanpassingen te bespreken | najaar |
| Alle gemeenten en provincies | Zo nodig plannen voor extra maatregelen bij nieuwe of hardnekkige knelpunten maken | juli - najaar |
| Bureau Monitoring, Overleggroep Monitoring en IenW | Samen met andere overheden de monitoring evalueren en verbeteringen doorvoeren | najaar |
NSL-partners
De monitoring van het NSL is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de NSL-partners. De NSL-partners zijn de 3 betrokken overheidsniveaus: gemeenten, provincies en het Rijk.
Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is opdrachtgever en eindverantwoordelijke. Rijkswaterstaat is verantwoordelijk voor de projecten en maatregelen en gegevens van de rijkswegen. De provincies en gemeenten zijn verantwoordelijk voor de gegevens op regionaal en lokaal niveau.
Monitoring verkeer, maatregelen en projecten
Elke NSL-partner zorgt voor de controle van de luchtkwaliteit op het eigen gebied en langs de eigen wegen.
De NSL-coördinator verkeer is het aanspreekpunt voor alle zaken die nodig zijn voor de jaarlijkse actualisatie van de verkeersgegevens, projecten en maatregelen. De NSL-partners hebben de volgende taken:
- voeren de maatregelen en projecten volgens het NSL uit.
- leveren tijdig informatie aan over de stand van zaken van projecten en maatregelen.
- zorgen voor de actuele data (weg- en verkeerskenmerken en veehouderijgegevens) voor het berekenen van de luchtkwaliteit.
- zorgen voor regionale afstemming en bestuurlijke goedkeuring van de aangeleverde data.
- bekijken of er blijvende of nieuwe overschrijdingen van grenswaarden zijn
- doen voorstellen voor aanvullende maatregelen om de overschrijdingen weg te nemen.
Monitoring veehouderij
Veehouderijen kunnen lokaal een significante bijdrage leveren aan de concentraties fijnstof (zoals PM10). Dit zorgt bij een aantal woningen rond veehouderijen voor een overschrijding van de grenswaarde van fijnstof.
Bij een overschrijding voor fijnstof bij de woningen gaat het bijna altijd over de etmaalgemiddelde grenswaarde van 50 μg/m³. Deze grenswaarde mag maximaal 35 dagen per jaar overschreden worden.
Gebleken is dat het vooral pluimvee- en varkenshouderijen zijn. De bedrijven met een (bijna-)overschrijding liggen in de provincies Gelderland, Limburg, Noord-Brabant, Overijssel en Utrecht.
De NSL-coördinator veehouderijen zorgt ervoor dat de gegevens elk jaar een controle en zo nodig een update krijgen. De werkwijze staat in de handleiding monitoringstool NSL. De monitoring richt zich op veehouderijen die (potentieel) flink bijdragen aan een overschrijding bij de woningen in de buurt.
Berekenen van de luchtkwaliteit
Bureau Monitoring voert aan het einde van de Monitoringsronde berekeningen uit. Ze berekent de luchtkwaliteit met de nieuwe gegevens. De uitkomsten van de berekeningen worden verwerkt in de jaarrapportage van de NSL Monitoring.
Het RIVM controleert steekproefsgewijs de invoer van de gegevens en rapporteert hierover. Voor verkeersgegevens is deze controle al langer gangbaar als uitvoering van de motie van Tongeren.
De invoergegevens, rekenresultaten en resultaten van de steekproeven zijn na afloop van de monitoringsronde openbaar toegankelijk.
Jaarlijkse rapportage
Bureau Monitoring stelt jaarlijks de nationale monitoringsrapportage van het NSL op. Deze rapportage is de afsluiting van de monitoring van het NSL van dat jaar.
Digitale nieuwsbrieven
Tijdens de monitoringsronde houdt InfoMil de NSL-coördinatoren op de hoogte van de processen en verwachte acties. InfoMil doet dit door het verzenden van digitale nieuwsbrieven.
Helpdesk
Het kan zijn dat u, als medewerker van de overheid, problemen of foutmeldingen tegenkomt waardoor u niet verder kunt met het uitvoeren van uw taken. Kunt u deze problemen niet zelf oplossen? Neem dan contact op met de helpdesk van Kenniscentrum InfoMil. Zij kunnen u mogelijk helpen.
Kenniscentrum InfoMil informeert overheden over de uitvoering van milieubeleid. De helpdesk is bedoeld voor medewerkers van het bevoegd gezag die het landelijk milieubeleid uitvoeren. Zoals vergunningverleners, handhavers en beleidsmedewerkers van gemeente, provincie en waterschap.
Helpdesk voor bedrijven
De helpdesk van InfoMil is bedoeld voor hulp aan overheden. Bedrijven zoals adviesbureaus kunnen met vragen helaas niet terecht bij de helpdesk. Hiervoor kunt u vaak terecht bij uw gemeente, de provincie of bij de koepelorganisatie van uw bedrijfstak.
Suggesties voor de verbetering van het programma, afkomstig van bedrijven, zijn uiteraard welkom en kunt u via de helpdesk indienen.