Kenniscentrum InfoMil

Checklists en aanpak toezicht en handhaving tankstations

De DCMR Milieudienst Rijnmond, de Omgevingsdienst Groningen en de Omgevingsdienst Zuidoost-Brabant hebben elk een eigen projectmatige aanpak ontwikkeld voor toezicht en handhaving bij tankstations.

Verschillen in aanpak

Bij de Omgevingsdienst Groningen (ODG) ligt het accent in de eerste controleronde op diverse administratieve aspecten. In een tweede ronde volgt een fysieke controle bij het tankstation. In de derde controleronde controleren ze weer andere voorschriften, zodat in een cyclus van drie jaar een tankstation geheel gecontroleerd is. Daarna start deze cyclus opnieuw waarbij hier en daar weer andere accenten worden gelegd.

De aanpak van DCMR begint met een nulmeting. Op basis van de nulmeting bepalen ze de verdere controlestrategie.

Bij de Omgevingsdienst Zuidoost-Brabant (ODZOB) ligt de nadruk op de relatie van het tankstation met de omgeving, met name de toets aan de afstanden uit de Regeling externe veiligheid inrichtingen.

Hieronder vindt u meer informatie over de drie werkwijzen. Ook kunt u de bijbehorende checklisten, controlelijsten, inspectieverslagen en andere achtergronddocumenten downloaden.

DCMR Milieudienst Rijnmond

Historie

De afgelopen jaren heeft de DCMR Milieudienst Rijnmond veel ervaring opgedaan bij het toezicht bij tankstations. Sinds 2001 controleert de DCMR de benzine- en LPG-branche in Rotterdam jaarlijks projectmatig en monitort de controleresultaten. Voor de omliggende gemeenten gebeurt dit sinds 2011. Van de resultaten van de controles en monitoring heeft de DCMR brancherapporten opgesteld.

In de afgelopen jaren is gebleken dat het naleefgedrag weliswaar is verbeterd, maar ook dat overtredingen ieder jaar terugkeren.

Projectmatige aanpak

Sinds 2012 controleert DCMR de tankstations binnen zijn verzorgingsgebied op een uniforme manier. De opzet houdt in dat de toezichthouders alle tankstations allereerst aan de hand van een nulmeting controleren. Na de analyse van deze gegevens bekijkt de projectleiding welke overtredingen de tankstations het meest begaan. Dit vormt dan de basis voor het volgende controlejaar en een verkorte checklist.

Daarnaast kijkt de DCMR naar het naleefgedrag van de individuele bedrijven. Bedrijven die geen overtredingen hebben begaan komen in aanmerking voor verminderd toezicht. Deze bedrijven zullen één of meerdere jaren niet worden bezocht. Bedrijven waar een sanctie is opgelegd, bezoeken de toezichthouders jaarlijks. Bovendien nemen zij een steekproef bij de bedrijven die een waarschuwingsbrief hebben ontvangen.

Met deze aanpak kan de DCMR de komende jaren de juiste accenten leggen in het toezicht en de handhaving van de branche.

Checklisten

De DCMR streeft ernaar brancheorganisaties, individuele pomphouders en andere belanghebbenden actief bij het proces van toezicht en handhaving te betrekken.

Hiertoe zijn de checklisten die de DCMR heeft opgesteld met alle brancheorganisatie besproken. Deze checklisten zijn ook opgenomen in het Handboek Milieuzorg Tankstations. Dit is een digitaal handboek van de brancheorganisaties voor de tankstationmedewerkers.

De drie basischecklisten kunt u hier downloaden:

Landelijke aanpak

In 2014 kreeg de DCMR het verzoek om zijn projectmatige aanpak bij tankstations landelijk onder de aandacht te brengen. Dit verzoek kwam van het Vakberaad Omgevingsdiensten (voormalig Platform Milieuhandhaving Grote Gemeenten).

Dit heeft ertoe geleid dat meerdere omgevingsdiensten een soortgelijk project tankstations in gang hebben gezet. De projectleiders van deze omgevingsdiensten komen meerdere keren per jaar bij elkaar om de voortgang te bespreken. Hierbij gaan ze zeker ook het gesprek met elkaar aan. Doel is om kennis uit te wisselen en het landelijk uniform omgaan met de voorschriften te stimuleren.

Wilt u deelnemen aan de kennisuitwisseling via het Platform tankstations op omgevingsdienst.nl? Dan kunt zich aanmelden voor het platform via de website van Omgevingsdienst NL.

Omgevingsdienst Groningen

De Omgevingsdienst Groningen (ODG) is eind 2013 begonnen met een eerste controleronde bij tankstations. In deze eerste controleronde ligt het accent op aspecten die de toezichthouder met administratief toezicht kan controleren. Dit zijn bijvoorbeeld certificaten, keuringsbewijzen, inspectie- en onderhoudsverslagen van installaties voor LPG en natte brandstoffen.

Eerste controleronde

De toezichthouders sturen een inspectieverslag naar de ondernemer met het verzoek deze in te vullen en samen met bewijsstukken terug te sturen. Als de toezichthouder toegang heeft tot de elektronische installatieboeken van het tankstation dan vult de toezichthouder het inspectieverslag in met de informatie uit de installatieboeken.

Bij de milieukundige beoordeling van de ontvangen informatie gebruikt de omgevingsdienst op maat samengestelde controlelijsten en wetgevingsamenvattingen. Vervolgens maakt en verstuurt de ODG de toezichtsbrief. Aangevuld met informatie uit gemeentelijke dossiers ontstaat een compleet beeld van de milieurelevante situatie op het tankstation.

Tweede controleronde

De Omgevingsdienst Groningen is eind 2015 begonnen met een tweede controleronde. Zodra een tankstation voor de tweede keer wordt controleert, dan voert de toezichthouder een controle op het tankstation uit. Hierbij gebruiken de toezichthouders controlelijsten die de ODG heeft opgesteld vanuit vooraf vastgestelde uitgangspunten.

Derde controleronde

Vanaf 2018 controleert de Omgevingsdienst Groningen tankstations voor een derde keer. In deze ronde ligt de focus op aspecten die in de eerste en tweede ronde niet aan bod zijn geweest. Daar waar verkoop van LPG plaatsvindt, wordt bijvoorbeeld LPG-lossingen georganiseerd. In de memo 'Aanpak 3e controleronde tankstations voor het wegverkeer in de provincie Groningen' is de aanpak uitgeschreven.

Vierde en vijfde controleronde

Vanaf 2019 worden de tankstations wederom voornamelijk administratief gecontroleerd waarbij het inspectieverslag dan vooringevuld, met de informatie die in de 1e controleronde verkregen is, aan de ondernemer worden ingestuurd met het verzoek deze aan te vullen en samen met bewijsstukken terug te sturen.

Tankstations die in 2020 inmiddels voor een vijfde keer worden gecontroleerd, worden gecontroleerd op basis van de aanpak zoals die ook in de tweede controleronde is gedaan.

Waterstoftankstation

In 2019 heeft de ODG voor de eerste keer een waterstoftankstation gecontroleerd. Omdat er hiervoor nog geen checklist was, heeft de ODG een checklist waterstoftankstation ontwikkeld.

Controlelijsten

In de controlelijsten van de Omgevingsdienst Groningen zijn de te controleren voorschriften uit het Activiteitenbesluit en de Activiteitenregeling vanuit zogenoemde bronbestanden samengevoegd. Door het gebruik van bronbestanden is inzichtelijk wat wel en wat niet gecontroleerd wordt. Bij de samenstelling van deze bronbestanden is gebruik gemaakt van de versies van het Activiteitenbesluit en –regeling, die de gemeente Leek beschikbaar heeft gesteld.

Downloads (pdf-bestanden)

Algemeen

Eerste controleronde

Tweede controleronde

Derde controleronde

Vierde controleronde

Vijfde controleronde

Controle waterstoftankstation

Totstandkoming controlelijsten

De doorgehaalde voorschriften in deze bronbestanden worden niet gecontroleerd.

Meer informatie

Wilt u meer informatie over de werkwijze van de Omgevingsdienst Groningen? Neemt u dan contact op met Roy Gierman van de Omgevingsdienst Groningen.

Omgevingsdienst Zuidoost-Brabant

LPG-tankstations worden regelmatig door de overheid gecontroleerd. Bij de controle wordt dan vooral gekeken naar technische onderdelen van de installatie en administratieve aspecten.

Bij dit project wordt er bij de Omgevingsdienst Zuidoost-Brabant (ODZOB), naast de controle op de genoemde aspecten, ook gekeken naar de externe veiligheidsaspecten. Dit houdt in dat ook de minimale afstanden uit het Besluit externe veiligheid inrichtingen worden beoordeeld in relatie met de omgeving. Feitelijk wordt ook getoetst of wordt voldaan aan de afstanden uit de Regeling externe veiligheid.

Meestal wordt op basis van de vergunning bepaald of een LPG-tankstation moet worden gesaneerd of dat de doorzet moet worden beperkt. De overeenstemming van de vergunde situatie met de feitelijke situatie wordt dan niet gecontroleerd. Ook kan de omgeving rondom het LPG-tankstation veranderen.

Door wijziging van de regelgeving kan er steeds meer vergunningsvrij worden gebouwd. Bij deze bouwwerken wordt geen toetsing uitgevoerd. Door bij het reguliere toezicht ook de omgeving mee te nemen en de feitelijke afstanden van de LPG-onderdelen naar de omgeving te meten kunnen (potentiële) saneringssituaties worden blootgelegd. Daarnaast kunnen bij de reguliere controles de vermeldingen in het risicoregister worden gecontroleerd en zo nodig worden aangepast. Op die wijze kan er voor worden gezorgd dat deze gegevens periodiek worden gecontroleerd en geactualiseerd als dat nodig is.

Checklist

Hier vindt u de checklist (docx, 109 kB) die bij de ODZOB wordt gebruikt om het bovenstaande te toetsen.

Wilt u meer informatie over de werkwijze van de ODZOB? Neemt u dan contact op met Bertwin van Dinther van de ODZOB.

Delen