Wanneer zijn rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI's) vergunningplichtig?

Vraag

Wanneer zijn rioolwaterzuiveringinstallaties (RWZI's) vergunningplichtig?

Antwoord

WZI's hebben voor de lozing van het gezuiverde afvalwater op het oppervlaktewater sinds 1 maart 2014 geen Watervergunning meer nodig. Wel is voor sommige activiteiten een Omgevingsvergunning milieu of een Omgevingsvergunning beperkte milieutoets (OBM) nodig. Per vergunning bespreken we de activiteiten die tot vergunningplicht leiden.

Waterwet

RWZI's worden in artikel 1 van de Waterwet gedefinieerd als zuiveringtechnisch werk. Sinds 2011 kent het Activiteitenbesluit in §3.1.4a algemene regels voor RWZI's. Voor de lozing van het gezuiverde afvalwater op het oppervlaktewater geeft het besluit sinds 1 maart 2014 eisen. RWZI's hebben voor deze lozing geen Watervergunning meer nodig.

Omgevingsvergunning milieu

Als een RWZI uitsluitend stedelijk afvalwater zuivert, dat via het gemeentelijk rioolstelsel wordt aangevoerd, is geen Omgevingsvergunning milieu nodig. Ook het zuiveren van kleine hoeveelheden per as aangevoerd stedelijk afvalwater (minder dan 50 of 75 ton per dag) kan een RWZI zonder Omgevingsvergunning milieu.

De wettelijke grondslag hiervoor is categorie 28.10, 2cº uit Bijlage I, Onderdeel C van het Besluit omgevingsrecht (Bor).

Bijlage I, Onderdeel C, categorie 28.10 Bor:
Als categorieën vergunningplichtige inrichtingen als bedoeld in artikel 2.1, tweede lid, van dit besluit, worden aangewezen de inrichtingen voor nuttige toepassing of verwijdering van afvalstoffen, met de volgende uitzonderingen:
[...]
2c°. het in werking hebben van een voorziening voor het beheer van afvalwater als bedoeld in artikel 1.1, eerste lid, van het Activiteitenbesluit milieubeheer;
[...]

Voorzieningen voor het beheer van afvalwater zijn onder andere zuiveringtechnische werken. Een zuiveringtechnisch werk verwerkt alleen stedelijk afvalwater volgens de definitie in de Waterwet.

Veel RWZI's voeren ook andere activiteiten uit, waarvoor wel een Omgevingsvergunning milieu vereist is. Deze activiteiten zijn wel aan het zuiveringsproces gerelateerd. In de overzichtstabel ziet u in welke gevallen een Omgevingsvergunning milieu nodig is en op grond waarvan.

Wanneer een Omgevingsvergunning milieu bij een RWZI?
Activiteit Wanneer Omgevingsvergunning milieu nodig Wettelijke grondslag
Oprichten, wijzigen of uitbreiden van een RWZI Als een MER opgesteld moet worden. Bor Bijlage I, Onderdeel B, eerste lid onder b
Vergisten van slib

Voor het vergisten van slib altijd.

Voor het indikken of mechanisch ontwateren niet.

Vergisten van slib: Bor, Bijlage I, Onderdeel C, categorie 28.10 aanhef. Geen uitzonderingen in 28.10, 1º t/m 37º.

Voor het indikken en mechanisch ontwateren gelden de uitzonderingen op de vergunningplicht in 28.10, 1º en 3º.

Aanvoer van afvalwater per as Bij aanvoer afvalwater per as van meer dan 50 of 75 ton per dag.

Bor, artikel 2.1, tweede lid.

Bij het aanvoeren van meer dan 50 of 75 ton afvalwater per as is sprake van een IPPC-installatie. Lees meer in Wanneer zijn RWZI's een IPPC-installatie?

Opslag ijzer/aluminiumchloride in bovengrondse tank Bij een opslagcapaciteit van meer dan 10 m3. Bor, Bijlage I, Onderdeel C, categorie 4.4 onder c
Opslag van methanol in tanks Altijd Bor, Bijlage I, Onderdeel C, categorie 4.4 onder d (ondergronds) en f (bovengronds)
Verwerking van andere stromen dan afvalwater in de waterlijn Altijd

Bor, Bijlage I, Onderdeel C, categorie 28.10 aanhef. Geen uitzondering in 28.10, 1º t/m 37º.

De uitzondering in 28.10, 2cº geldt alleen voor een voorziening voor het beheer van afvalwater. In een zuiveringtechnisch werk mag alleen stedelijk afvalwater worden verwerkt volgens de definitie in de Waterwet.

Omgevingsvergunning beperkte milieutoets

Voor de oprichting, wijziging of uitbreiding van een RWZI kan ook een Omgevingsvergunning beperkte milieutoets (OBM) nodig zijn. Een OBM is een toestemming vooraf om de (gewijzigde) activiteiten op de aangevraagde locatie te mogen uitvoeren.

In de overzichtstabel ziet u in welke gevallen een Omgevingsvergunning beperkte milieutoets nodig is en op grond waarvan.

Wanneer een OBM bij een RWZI?
Activiteit Wanneer Omgevingsvergunning beperkte milieutoets nodig Wettelijke grondslag
Oprichten van een RWZI

Als geen MER opgesteld hoeft te worden en binnen de RWZI geen IPPC-installatie aanwezig is.

Bij minder dan 50.000 inwonerequivalenten is een vormvrije m.e.r.-beoordeling nodig.

Bij 50.000 inwonerequivalenten of meer is een formele m.e.r.-beoordeling nodig.

Bor, artikel 2.2a, lid 1, onder a (cat. D18.4 Besluit MER)

Wijzigen of uitbreiden van een RWZI

Als het een wijziging of uitbreiding in de zin van het Besluit milieueffectrapportage is.

Deze OBM is niet nodig als de RWZI MER-plichtig is of een IPPC-installatie bevat.

Bor, artikel 2.2a, lid 1, onder a (cat. D18.4 Besluit MER)

Meer informatie over de OBM:

Voorschriften Activiteitenbesluit voor RWZI's

Deze voorschriften voor RWZI's staan in hoofdstuk 3 van het Activiteitenbesluit en zijn dus van toepassing op alle inrichtingen, vergunningplichtig of niet.

Acceptatie en verwerking van afvalwater per as

Verwerkt een RWZI afvalwater dat per as is aangevoerd? Dan moet het bevoegd gezag beoordelen of de voorgestelde wijze van acceptatie van afvalstoffen en de verdere verwerking daarvan volgens de beste beschikbare technieken gebeurt.
In de meeste gevallen zal bij aanvoer van afvalwater per as sprake zijn van een IPPC-installatie. Deze beoordeling vindt dan plaats in het kader van het verlenen van de Omgevingsvergunning milieu.

Als het om kleine hoeveelheden afvalwater per as gaat (minder dan 50 of 75 ton per dag) dan is hiervoor geen Omgevingsvergunning milieu nodig. Voert de RWZI ook geen andere activiteiten uitvoert waarvoor een Omgevingsvergunning milieu nodig is? Dan vindt de beoordeling van de procedures van acceptatie en controle van afvalstoffen plaats op basis van de melding Activiteitenbesluit (artikel 1.16, tweede lid).

Bij RWZI's is het van essentieel belang dat de te verwerken afvalstof het zuiveringsproces op de RWZI niet verstoort. RWZI's krijgen continu een grote stroom rioolwater te verwerken, die bij verstoring van het zuiveringsproces niet even ergens opgeslagen kan worden. Hierin onderscheidt een RWZI zich van andere bedrijven die afvalstoffen verwerken.

Voor RWZI's is vooral de samenstelling van de afvalstoffen die per as worden aangevoerd van belang bij de acceptatie en controle. RWZI's zijn ontworpen voor het verwerken van biologisch goed afbreekbare stoffen. Voor andere stoffen moeten in de procedures van acceptatie en controle maximale hoeveelheden zijn opgenomen. Deze maximale hoeveelheden moeten waarborgen dat de lozing vanuit de RWZI vanuit waterkwaliteitsoogpunt toelaatbaar is.




Zuiveringtechnisch werk

Werk voor het zuiveren van stedelijk afvalwater, in exploitatie bij een waterschap of gemeente, dan wel een rechtspersoon die door het bestuur van een waterschap met de zuivering van stedelijk afvalwater is belast, met inbegrip van het bij dat werk behorende werk voor het transport van stedelijk afvalwater (artikel 1 Waterwet)

Voorzieningen voor het beheer van afvalwater

Een openbaar vuilwaterriool, openbaar hemelwaterstelsel, openbaar ontwateringsstelsel, een andere voorziening voor de inzameling en transport van afvalwater, een zuiveringtechnisch werk of een zuiveringsvoorziening (artikel 1.1 Activiteitenbesluit)