Kan bevoegd gezag handhaven op grond van een waarneming door een toezichthouder die niet door bevoegd gezag is aangewezen?

Vraag

Kan bevoegd gezag handhaven op grond van een waarneming door een toezichthouder die niet door bevoegd gezag is aangewezen?

Antwoord

Ja. Gelet op de vrije bewijsleer in het bestuursrecht kan aan de bevindingen van een toezichthouder voor een handhavingstraject door een ander orgaan dan dat waaronder de toezichthouder werkzaam is, dezelfde waarde worden toegekend als aan de bevindingen van ‘eigen’ toezichthouders.

Uit artikel 3:2 Awb vloeit voort dat het bestuur in het kader van een zorgvuldige voorbereiding van besluit de nodige kennis over onder de meer de relevante feiten vergaart, maar het is niet vereist dat het betrokken bestuursorgaan die gegevens ook zelf produceert. Als een toezichthouder zijn toezichtbevoegdheden gebruikt ter zake van voorschriften waarvoor hij niet bevoegd is, kan sprake zijn van onrechtmatig verkregen bewijs, maar de bestuursrechter acht gebruik daarvan alleen in heel uitzonderlijke situaties ontoelaatbaar.

Bijvoorbeeld: een waterschapstoezichthouder kan bij controle op indirecte lozingen informatie opdoen over de naleving van lozingsvoorschiften die niet zien op de doelmatige werking van een rwzi. Zeker als het gaat om informatie die letterlijk voor het oprapen lag, is er geen enkel bezwaar deze informatie te gebruiken.