Afvalvoorschriften voor jachthavens

Afvalvoorschriften jachthaven (paragraaf 4.58 Bal)

Wanneer de regels gelden

In hoofdstuk 3 en 4 van het Bal staat of de regels gelden. De regels gelden als:

• uw activiteit onder het toepassingsbereik van paragraaf 4.58 valt en
• uw activiteit onder paragraaf 3.9.2 Jachthaven of paragraaf 3.11.1 Militaire zeehaven valt.

Afvalstoffen innemen van vaartuigen

Jachthavens moeten afvalstoffen gratis innemen. Ze moeten voor de inzameling een voorziening hebben, en afvalstoffen accepteren van alle pleziervaartuigen en eventuele beroepsvaartuigen. Ook als die maar tijdelijk een ligplaats gebruiken in de haven.

Pleziervaartuigen

De afvalstoffen die de jachthaven in ieder geval moet innemen van pleziervaartuigen zijn:

• afval dat ontstaat bij het onderhouden van pleziervaartuigen zoals afgewerkte olie, smeervet, oliehoudend afval of vethoudend afval
• afval dat ontstaat bij het repareren van pleziervaartuigen
• bilgewater
• huishoudelijk afvalwater
• de inhoud van chemische toiletten

Beroepsvaartuigen

De afvalstoffen die de jachthaven in ieder geval moet innemen van beroepsvaartuigen zijn:

• bilgewater
• huishoudelijk afvalwater
• de inhoud van chemische toiletten

Maatwerk

Er gelden geen ondergrenzen voor de verplichting tot inname van de genoemde afvalstoffen. Wel is het mogelijk om met een maatwerkvoorschrift af te wijken van de innameplicht als een bepaalde afvalstroom onvoldoende vrijkomt. Bijvoorbeeld omdat er onvoldoende ligplaatsen voor motorschepen of kajuitschepen zijn.

Maatwerk is ook mogelijk als de jachthaven een samenwerkingscontract heeft met een dichtbij gelegen jachthaven of milieustraat. De jachthaven is dan niet meer verplicht om de afvalstoffen in te nemen als de andere jachthaven of milieustraat dat doet. Ook dan geldt dat de inname gratis moet zijn.

Zeegaande pleziervaartuigen

Naast de eerdere verplichtingen gelden er aanvullende regels als in de haven zeegaande pleziervaartuigen afmeren.

Bestemming havengeld

De haven moet bij inning van het havengeld duidelijk maken welk deel bestemd is voor het beheer van de afvalstoffeninname (artikel 4.685, lid 1, Bal).

Havenafvalplan

Het is verplicht om een plan vast te stellen over de ontvangst en het beheer van de afvalstoffen (artikel 4.685, lid 2, Bal). Het plan moet in ieder geval bevatten:

• een beoordeling van de behoefte die zeegaande pleziervaartuigen hebben aan ontvangstvoorzieningen voor afval
• een beschrijving van het type en de capaciteit van de ontvangstvoorzieningen voor afval
• een procedurebeschrijving voor het ontvangen en inzamelen van het afval
• een beschrijving van het kostendekkingssysteem (systeem dat de kosten van de exploitatie van de ontvangstvoorzieningen voor afval dekt)
• een procedurebeschrijving voor het melden van vermeende tekortkomingen in de ontvangstvoorzieningen voor afval
• een procedurebeschrijving voor regelmatig overleg met havengebruikers, afvalbedrijven, terminalexploitanten en andere betrokken partijen
• een overzicht van de soorten en hoeveelheden afval die de haven verwerkt

De exacte formulering van wat in het plan moet staan, staat in bijlage I van de richtlijn 2019/883.

Havenafvalplan bespreken met betrokkenen

De haven is verplicht om het plan te bespreken met betrokken partijen, zoals ligplaatshouders, de inzamelaars en verwerkers van het afval, bevoegde lokale instanties, organisaties en vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld.

Havenafvalplan moet naar bevoegd gezag en is maximaal 5 jaar geldig

Het plan is maximaal 5 jaar geldig (artikel 4, lid 1, Besluit havenontvangstvoorzieningen). De haven moet dus na maximaal 5 jaar een nieuw plan opstellen. De haven moet het (nieuwe) vastgestelde plan eenmaal per 5 jaar naar het bevoegd gezag sturen (artikel 4.685a, Bal).

Als er aanzienlijke veranderingen zijn in de exploitatie van de haven, dan moet de haven het plan actualiseren en binnen 14 dagen na het opstellen toesturen aan het bevoegd gezag.

Aanzienlijke veranderingen zijn onder meer:

• structurele veranderingen in het verkeer naar de haven
• de ontwikkeling van nieuwe infrastructuur
• wijzigingen in de vraag naar en het ter beschikking stellen van ontvangstvoorzieningen voor afval
• nieuwe technieken om afval aan boord te behandelen

Geldigheidsduur havenafvalplan verlengen

Als er geen aanzienlijke veranderingen zijn in de exploitatie van de haven, kan de haven de geldigheidsduur van het plan met 5 jaar verlengen. De haven moet dan binnen 14 dagen na de verlenging van de geldigheidsduur het bevoegd gezag hierover informeren (artikel 4.685a, Bal).

Geen havenafvalplan voor kleine, niet-commerciële havens

Kleine, niet-commerciële havens hoeven geen havenafvalplan vast te stellen (artikel 4.685, lid 3, Bal). Dat is het geval als de haven voldoet aan alle volgende voorwaarden:

• In de jachthaven komen alleen pleziervaartuigen.
• Er is schaars of weinig verkeer.
• De ontvangstvoorzieningen voor afval van pleziervaartuigen zijn geïntegreerd in het afvalverwerkingssysteem van de gemeente. Het gaat om een afvalverwerkingssysteem dat een gemeente moet hebben om te voldoen aan de verplichtingen voor het beheer van huishoudelijk afval (titel 10.4 van de Wet milieubeheer).
• De haven stelt informatie over de voorzieningen voor het in ontvangst nemen en verder beheren van afvalstoffen beschikbaar aan de gebruikers van de jachthaven.

Havens die gebruik willen maken van deze uitzonderingsmogelijkheid, moeten de minister van Infrastructuur en Waterstaat hierover informeren (artikel 4.685b, Bal).

Afvalvoorschriften gelden niet voor een wettelijke havenontvangstvoorziening

De afvalvoorschriften gelden niet voor een jachthaven waar zeegaande pleziervaartuigen afmeren, die wettelijk is aangewezen als havenontvangstvoorziening. Dat aanwijzen vindt plaats door de Wet voorkoming verontreiniging door schepen (artikelen 6 en 6a van die wet). De regels van die wet voor een aangewezen havenontvangstvoorziening gaan verder dan de afvalvoorschriften op deze pagina. De lozingsvoorschriften uit paragraaf 4.58 van het Bal gelden wel.

De aangewezen havenontvangstvoorzieningen staan in de Regeling havenontvangstvoorzieningen.

Let op: er gelden ook andere voorschriften

Naast afvalvoorschriften gelden ook andere voorschriften. Deze vindt u op de pagina Inhoudelijke regels jachthaven.