VGO-onderzoeksresultaten in het kort
De uitkomsten van het Onderzoek veehouderij en gezondheid omwonenden (VGO) bevestigen voor een belangrijk deel de uitkomsten van het eerdere onderzoek Intensieve Veehouderij en Gezondheid (IVG). Er zijn positieve en negatieve relaties met de gezondheid van omwonenden. Zie ook de overzichtstabel met de belangrijkste gevonden verbanden.
Negatieve relaties
De sterkste negatieve verbanden zijn:
- vermindering van de longfunctie
- meer luchtwegklachten
- meer longontstekingen
Bestaande COPD-patiënten zijn hierbij een belangrijke risicogroep. COPD is een chronische longziekte (‘Chronic Obstructive Pulmonary Disease’). COPD-patiënten die in de buurt van veehouderijen wonen, hebben vaker en/of meer last van hun aandoening (complicaties). Wel wonen er minder COPD-patiënten in de omgeving van veehouderijen.
De verminderde longfunctie is vooral gevonden bij mensen met 15 of meer veehouderijen in de buurt (binnen een straal van een kilometer).
Daarnaast hebben mensen in het hele onderzoeksgebied een verminderde longfunctie op dagen met hogere concentraties ammoniak in de lucht. Waarschijnlijk komt dit door de vorming van secundair fijnstof uit ammoniak, op grotere afstand.
Voor geiten en (in mindere mate) pluimvee zijn relaties gevonden met de toename van longontstekingen bij omwonenden.
Positieve relaties
Er zijn ook positieve relaties met de gezondheid. Zo blijkt uit meerdere onderzoeken dat astma, allergieën en COPD minder vaak voorkomen in de buurt van veehouderijen.
Micro-organismen
Het IVG- en VGO-onderzoek namen ook enkele micro-organismen onder de loep. De resultaten gaven in de meeste gevallen geen aanwijzingen, dat deze meer voorkomen bij mensen rondom veehouderijen, aldus de Gezondheidsraad in 2018.
Oorzaak-gevolgrelatie
Uit epidemiologisch onderzoek volgen in principe alleen statistische verbanden. Dat betekent niet automatisch, dat daarmee een oorzaak-gevolgrelatie is aangetoond (causaal verband). Daarvoor is bijvoorbeeld ook kennis nodig over een logisch werkingsmechanisme. Meer informatie daarover staat in het onderdeel 'Betekenis van statistische verbanden'.