Mogelijkheden en kansen voor vrijwillige maatregelen

Vooral de ruimtelijke ordening biedt lokale overheden mogelijkheden en afwegingsruimte om de omgevingskwaliteit te beïnvloeden en mogelijke gezondheidsrisico’s van veehouderijen voor omwonenden te beperken.

Binnen het milieuspoor kunnen veehouders vrijwillig maatregelen nemen, of kan de overheid maatregelen voorschrijven. Vrijwillige maatregelen zijn maatregelen die de veehouder zelf (na overleg met bevoegd gezag) besluit te nemen. Deze maatregelen kunnen vastgelegd worden als maatwerkvoorschrift of vergunningvoorschrift. Dit geeft duidelijkheid voor iedereen en is van belang voor de handhaafbaarheid van de maatregel.

Afspraken met sectorpartijen

Ook kan ‘vrijwillige’ emissiereductie bereikt worden via afspraken (zoals convenant, akkoord) met sectorpartijen binnen de veehouderij. Dit kan het draagvlak vanuit de veehouders vergroten en kan juridische procedures voorkómen. Enkele voorbeelden:

- Het Foodvalley manifest  (2016). De gemeenten en Omgevingsdienst in de regio Foodvalley willen overigens graag hun ervaringen delen met andere gemeenten en omgevingsdiensten.

- Het Hoofdlijnenakkoord warme sanering varkenshouderij (2018)

Motieven

Vrijwillige maatregelen kunnen verder gaan dan de maatregelen die juridisch gezien afgedwongen kunnen worden. Er zijn motieven die de veehouder ertoe kunnen bewegen om vrijwillig maatregelen te nemen.

Bijvoorbeeld:

• Gezondere dieren
  Maatregelen die het stalklimaat verbeteren, hebben ook een positieve invloed op de productie. De dieren zijn gezonder, waardoor de productie omhoog gaat. Ook is er minder uitval door ziekte en de kosten voor medicijnen en veearts zijn lager. Denk ook aan maatregelen die de veehouder zelf neemt vanwege diergezondheid (IKB).
• Eigen verantwoordelijkheid van de veehouder
  Geen veehouder wil dat omwonenden ziek worden door zijn bedrijf.
• Bereidheid tot nemen maatregelen vergroot draagvlak
  De angst en onrust bij omwonenden kan verminderen als de veehouder het initiatief neemt. Dit zorgt ervoor dat omwonenden het bedrijf makkelijker zullen accepteren en minder in de weerstand zitten. Dit er bijvoorbeeld toe leiden dat omwonenden niet in bezwaar of beroep gaan, of dat ze minder snel een klacht indienen over het bedrijf bij de gemeente.
• Goed voor gezondheid veehouder
  Zorgen maatregelen voor een beter stalklimaat? Dan kan de gezondheid van de veehouder en de werknemers zelf ook verbeteren door een beter werkklimaat in de stal.
• Integrale doorwerking
  Extra maatregelen vanwege mogelijke risico’s voor de gezondheid voor omwonenden kunnen breder doorwerken: het wordt makkelijker om te voldoen aan andere regelgeving. Denk bijvoorbeeld aan de fijnstof-, geur en ammoniaktoets. Dit is een win-win-situatie voor veehouder, burger en milieu.