Overgangsrecht bij NSL-projecten onder de Omgevingswet

Monitoringstool NSL en overgangsrecht

De monitoringstool van de NSL geeft inzicht in de status van opgenomen projecten. Is de status van een project niet juist ingevoerd in de monitoringstool? Dan kan dat betekenen dat het NSL niet meer als basis voor besluitvorming gebruikt kan worden. Dit houdt in dat daarmee het overgangsrecht onder de Omgevingswet niet van toepassing is.

Statussen NSL-projecten

De status van een project is relevant voor het overgangsrecht dat onder de Omgevingswet op het project van toepassing kan zijn. Er zijn 4 statussen met elk hun juridische mogelijkheden. Het NSL kent de statussen:

• Besluit, financiering rond, aanbesteding en uitvoering
• In voorbereiding
• On hold
• Afgerond en vervallen

1.  Besluit, financiering rond, aanbesteding en uitvoering

Het bevoegd gezag hoeft niets te doen om de projecten verder uit te voeren.
Het gaat hier om projecten die juridisch al verankerd zijn in onherroepelijke besluiten, zoals bestemmingsplannen, tracébesluiten of omgevingsvergunningen. Voor bestaande besluiten is in de Invoeringswet Omgevingswet overgangsrecht opgenomen.
Dit overgangsrecht houdt samengevat in:

• Bestaande ruimtelijke plannen worden onderdeel van het tijdelijke deel van het Omgevingsplan dat van rechtswege ontstaat bij inwerkingtreding van de Omgevingswet.
• Bestaande vergunningen worden omgevingsvergunningenop grond vande Omgevingswet.

2. In voorbereiding

De status 'In voorbereiding’ betekent dat een project nog niet verankerd is in een juridisch bindend besluit. Het bevoegd gezag kan kiezen om de besluitvormingsprocedure te starten na inwerkingtreding van de Omgevingswet.

In dit geval moet het besluit én de procedure voldoen aan alle Ow-eisen. Let op: het NSL-programma kan dan niet meer als onderbouwing gebruikt worden.
Als het bevoegd gezag het NSL als grondslag wil gebruiken, moet de besluitvormingsprocedure van deze projecten vóór inwerkingtreding van de Omgevingswet opgepakt worden.

Het NSL-programma kan formeel wel als grondslag gebruikt worden na inwerkingtreding van de Omgevingswet, maar het is beter om te kiezen voor een toetsing aan de EU-grenswaarden. Dit vanwege de kwetsbaarheid om een project te baseren op een programma dat wettelijk gezien is afgerond.

Het advies is om daarnaast een zelfstandig onderzoek uit te voeren op grond van het overgangsrecht (artikel 5.16, eerste lid, onder c Wet Milieubeheer).

De Invoeringswet Omgevingswet bevat overgangsrecht.  Dit betekent dat procedures die zijn gestart vóór inwerkingtreding van de Omgevingswet worden afgerond op basis van het oude recht.

• Voor tracébesluiten geldt dat als een ontwerptracébesluit ter inzage is gelegd op het moment van inwerkingtreding van de Omgevingswet het oude recht van toepassing blijft tot het tracébesluit onherroepelijk wordt. Het oude recht blijft onder voorwaarden ook van toepassing op projecten die door de minister van Infrastructuur en Waterstaat bij ministeriële regeling zijn aangewezen. En waarvan de verkenning in een vergevorderd stadium is. Deze overgangsregels staan in artikel 4.44 en 4.45 van de Invoeringswet Omgevingswet.
• Bij besluiten (bijvoorbeeld omgevingsvergunningen voor afwijken van een bestemmingsplan) die het bevoegd gezag met een reguliere procedure voorbereidt, geldt dat het oude recht van toepassing blijft tot het besluit onherroepelijk is, als het bevoegd gezag:
  • Het besluit vóór de inwerkingtreding van de Omgevingswet heeft bekendgemaakt.
  • Belanghebbenden in de gelegenheid heeft gesteld een zienswijze te geven (artikel 4:8 van de Algemene wet bestuursrecht).
• Bij besluiten (bijvoorbeeld een bestemmingplan) die het bevoegd gezag met een uitgebreide procedure voorbereidt, geldt dat: als het bevoegd gezag het ontwerpbesluit vóór de inwerkingtreding van de Omgevingswet ter inzage heeft gelegd, het oude recht van toepassing is tot het besluit onherroepelijk wordt.

3. On hold

De status On hold kan voor verschillende typen projecten van toepassing zijn. Zoals projecten die in voorbereiding zijn. Of voor projecten die al in uitvoering zijn, maar tijdelijk zijn stilgelegd. Bij een project in voorbereiding moet het bevoegd gezag een keus maken tussen de uitvoering met het NSL-programma als grondslag óf uitvoering onder de Omgevingswet.

4. Afgerond en Vervallen

Bij projecten met een status Afgerond of vervallen hoeft het bevoegd gezag geen actie te ondernemen.