ISL3a - v 2.0 - 2008

Implementatie Standaardrekenmethode Luchtkwaliteit 3 (ISL3a)

Voor het berekenen van de bijdragen van industriële en agrarische punt- of oppervlaktebronnen aan de bestaande of toekomstige concentraties is in Nederland standaardrekenmethode 3 (SRM3) voorgeschreven. Het gaat daarbij om de stoffen die genoemd worden in bijlage 2 bij de Wet milieubeheer hoofdstuk 5 (luchtkwaliteitseisen).

In veel gevallen bestaat de behoefte om voor eenvoudige situaties aan te tonen dat van een mogelijke overschrijding van de In Betekenende Mate-grens (IBM) en/of van bestaande grenswaarden geen sprake zal zijn. Het ministerie van VROM heeft daarom de opdracht aan KEMA gegeven om een rekenmodel te ontwikkelen voor eenvoudige situaties. De invoer in ISL3a wordt beperkt tot maximaal 25 bronnen, 2500 receptorpunten en alleen NO2- of PM10-berekeningen. Voor complexe situaties, bijvoorbeeld veel bronnen of bronnen van grote hoogte, of andere stoffen, kunnen andere modellen (goedgekeurd voor SRM3) worden gebruikt.

De naam ISL3a (Implementatie Standaardrekenmethode Luchtkwaliteit) is analoog aan ISL2 gekozen (een rekenmodel voor concentraties van wegen in het buitenstedelijk gebied), dat een implementatie is van standaardrekenmethode 2.

Rekenmodellen moeten voldoen aan de voorgeschreven regels uit de Regeling beoordeling luchtkwaliteit. Randvoorwaarde voor de ontwikkeling van ISL3a was dat het model voor 'eenvoudige' situaties, binnen de betrouwbaarheidsmarge, dezelfde uitkomst geeft als een berekening met een ander goedgekeurd model voor SRM3. Hiermee wordt een zodanig goede kwaliteit geleverd dat een berekening met een complexer SRM3-model geen toegevoegde waarde biedt.

ISL3a is geschikt voor berekeningen van de gevolgen voor de luchtkwaliteit van punt- en oppervlaktebronnen voor fijnstof en NO2. Voor de NO-conversie wordt een vaste omzettingssnelheid van 5% conform het Nieuw Nationaal Model gebruikt. Cumulatie met bijvoorbeeld lijnbronnen is binnen ISL3a niet mogelijk; hiervoor kan webbased CAR gebruikt worden.

Voor berekeningen aan agrarische inrichtingen moeten de emissiefactoren worden gebruikt die bekend gemaakt zijn door het ministerie van VROM. Onder het onderdeel landbouw op de InfoMilsite vindt u nadere toelichting over fijnstof uit de agrarische sector.

ISL3a versie 2.0 verschilt in een aantal opzichten van zijn voorganger v1.10. Zowel in het rekenhart als in de schil zijn een aantal verbeteringen doorgevoerd. Het aantal foutmeldingen is verkleind, de PDF-generator en de handleiding zijn verbeterd. Het meest in het oog springende verschil is de toevoeging van de ‘omhullende’-rekenwijze die het mogelijk maakt om op een afstandscontour de concentraties te berekenen. In de Regeling beoordeling luchtkwaliteit is vastgelegd op welke plek de concentraties moeten worden bepaald.

Download ISL3a (versie 2.0) en de bijbehorende handleiding (pdf, 3.6 MB)

Installatieinstructie
Wanneer versie 2.0 over versie 1.1 wordt geschreven zal de volgende foutmelding verschijnen: File C:\ISL3A model\bin\Calc.tps could not be opend. Error: Invalid Record Declaration (47). U dient daarom rekening te houden met de installatielocatie van versie 2.0. U kunt tijdens de installatie een andere locatie voor versie 2.0 opgeven. Als u dezelfde plaats wil hanteren als versie 1.1, dan zal deze versie eerst verwijderd of verplaatst moeten worden. Als u rekenbestanden van versie 1.1 wilt bewaren, kopieer deze dan naar een andere locatie! Bij het overschrijven of verwijderen van versie 1.1 zullen deze bestanden verloren gaan. Het gaat hierbij met name om de uitvoerbestanden (.blk, .jrn en .pdf) in de opgegeven uitvoerdirectory en om de bronnenbestanden die u zelf kunt exporteren vanuit versie 1.1. Zie de handleiding voor meer informatie.

Helpdesk

InfoMil informeert overheden over de uitvoering van milieubeleid. Onze helpdesk is bedoeld voor medewerkers van bevoegd gezag die het landelijk milieubeleid uitvoeren. Bijvoorbeeld vergunningverleners, handhavers of beleidsmedewerkers van gemeenten, provincies en waterschappen. Mocht u, als medewerker van het bevoegd gezag, tijdens het gebruik van ISL3a problemen of foutmeldingen tegenkomen waardoor u niet verder kunt met het uitvoeren van uw berekeningen, dan kunt u contact opnemen met de helpdesk. Bedrijven kunnen met vragen over ISL3a bij InfoMil noch KEMA terecht.

Indien u suggesties heeft ter verbetering van het programma, zijn deze welkom en kunnen deze via het contactformulier worden ingediend.

Foutmeldingen en aandachtspunten bij ISL3a

Veel voorkomende problemen én oplossingen, en aandachtspunten, bij het gebruik van ISL3a zijn:

• 'het programma functioneert niet goed op het netwerk'. Op sommige netwerken functioneert ISL3a inderdaad niet goed. Dit wordt soms veroorzaakt doordat bij installatie bepaalde rechten niet zijn toegekend. Oplossing is om het op een stand-alone pc te installeren;
• 'het programma geeft een onduidelijke foutmelding'. Veel van de meldingen verschijnen kort op het scherm en worden daarna weggeschreven in het bestand stacks-msg.txt. Dit bestand staat in de map: ISL3a\bin;
• 'ISL3a geeft de melding 'ERROR:(3) Path Not Found Can't create target file'. Mogelijk is de uitvoerdirectory niet (goed) opgegeven bij het definiëren van het project. De directory moet worden opgeven onder 'Definities' en project. Te wijzigen op het eerste invoerscherm, linksonder.
• 'er worden geen contouren getoond', de contouren vallen wellicht buiten het gepresenteerde onderzoeksgebied. In ISL3a kan onder 'Berekenen' de contourwaarde worden aangepast, zodat de berekende waarde als contour wordt gepresenteerd. In het .blk-bestand (zie Handleiding ISL3a par 4.5) staan overigens de resultaten op de geselecteerde receptorpunten. Dit bestand is te openen met het 'kladblok' of 'notepad';
• 'bij het uitvoeren van een berekening verschijnt de foutmelding 'range check error'', er zijn waarschijnlijk teveel receptorpunten ingevoerd voor de berekening. ISL3a kan met maximaal 2.500 receptorpunten en maximaal 25 bronnen rekenen. Wanneer er met een grid van 50*50 punten wordt gerekend zijn dit 2500 receptorpunten. Als er dan nog Te Beschermen Objecten (TBO) worden berekend dan zijn dit teveel receptorpunten, met andere woorden: er wordt buiten de 'range' gerekend en dat kan het programma niet aan;
• 'hoe is de zeezoutcorrectie in ISL3a verwerkt?' In ISL3a wordt niet gecorrigeerd voor zeezout! De gebruiker kan handmatig voor het aantal overschrijdingsdagen (overal in Nederland 6 dagen) en de jaargemiddelde concentratie (afhankelijk van gemeente, zie Regeling beoordeling) corrigeren;
• het kan voorkomen dat in plaats van de uittreesnelheid (v) alleen een volumestroom (Q) bekend is. Met de volgende formule kan dan de snelheid worden berekend: v= Q / A (A is de oppervlakte van de opening van de bron, voor een cirkel met straal r geldt: A = π * r2).