Evenementen in de openbare ruimte

Veelal is er voor een evenement een vergunning nodig op basis van de Algemene Plaatselijke Verordening (APV). De vergunning op basis van de APV heeft betrekking op openbare orde en veiligheid. De APV vormt geen toetsingskader voor de ruimtelijke aanvaardbaarheid. Daarom kan het nodig zijn in een bestemmingsplan dat evenementen toestaat aanvullende regels op te nemen voor evenementen.

Ook kan het nodig zijn voor een evenement een omgevingsvergunning afwijken van het bestemmingsplan te verlenen, als het evenement ruimtelijk relevant is en niet mogelijk is op basis van het bestemmingsplan.

Regeling en motivering in het bestemmingsplan

De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (AbRvS) heeft regelmatig aangegeven dat in het bestemmingsplan een regeling over evenementen opgenomen moet worden. Dit geldt alleen voor zover dat uit een oogpunt van ruimtelijke aanvaardbaarheid van een evenemententerrein op een bepaalde locatie van belang is:

“8.4. Zoals de Afdeling eerder heeft overwogen in haar uitspraak van 20 juni 2012, in zaak nr. 201109470/1/R4, ligt het op de weg van de planwetgever om een beoordeling en afweging te maken of een bestemming die evenementen op een bepaalde locatie toestaat vanuit ruimtelijk oogpunt is aangewezen. Ook dient deze omtrent onder meer het toegestane aantal evenementen per jaar en de maximale bezoekersaantallen, voorschriften op te stellen voor zover dat vanuit een oogpunt van ruimtelijke aanvaardbaarheid op een locatie van belang is. Deze beoordeling en afweging is een andere dan die op grond waarvan in een concreet geval voor een evenement al dan niet toestemming of een vergunning wordt verleend.”

Evenementen zijn er in verschillende soorten en maten. Dit geldt ook voor locaties waar evenementen gehouden worden. Een straatfeest (kortdurend en incidenteel) is anders dan 2 weken kermis (langere termijn, veel bezoekers en luide muziek). Per geval verschilt ook het effect op de omgeving.
Bij een evenement met een kortdurend en incidenteel gebruik van een perceel is het bestemmingsplan geen belemmering. Een dergelijk evenement heeft geen structurele invloed op de woonkwaliteit. De opname van een evenementenregeling hiervoor in het bestemmingsplan of een omgevingsvergunning afwijken bestemmingsplan kan achterwege blijven.

Bij niet incidentele en/of langdurende evenementen moet er een regeling in het bestemmingsplan worden opgenomen. In ieder geval moeten evenementen expliciet mogelijk worden gemaakt in het bestemmingsplan.
Staat een bestemmingsplan evenementen toe? Dan moet het bestemmingsplan een motivering omvatten over de aanvaardbaarheid van de evenementen in relatie tot de omgeving. Hierbij gaat het om de volgende aspecten:

• verkeersaantrekkende werking (is het verkeer goed af te wikkelen?)
• parkeren (zijn er voldoende parkeerplaatsen beschikbaar?)
• geluidhinder

Het aantal en de duur van de evenementen kan ook bepalend zijn voor de aanvaardbaarheid. Een evenementenlocatie zal in het levendige centrum van een stad over het algemeen beter in inpasbaar zijn dan midden in een woonwijk.
Bij een ruimtelijke onderbouwing bij een omgevingsvergunning afwijken zijn dezelfde aspecten van belang.

Afhankelijk van het soort evenement en de locatie kan het noodzakelijk zijn volgende zaken in het bestemmingsplan te regelen:

• het aantal evenementen
• het soort evenementen
• de duur van de evenementen

Vaak hebben gemeenten een evenementenkalender. De gemeente kan deze kan als basis gebruiken voor een dergelijke regeling. Dit blijkt ook uit de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State van 4 september 2013 (201211995/1/R4), waarin is aangegeven dat evenementen niet zonder meer ongelimiteerd of veel frequenter dan feitelijk reëel mogelijk gemaakt kunnen worden. Als er in werkelijkheid 6 evenementen met ca. 2.000 bezoekers per jaar plaatsvinden, kunnen er niet zonder nadere motivering 8 evenementen met 15.000 bezoekers mogelijk gemaakt worden. Uit de uitspraak van 5 maart 2015 (201401956/1/R4) blijkt dat als evenementen via een afwijkingsbevoegdheid zijn toegestaan, de ruimtelijke consequenties hiervan (waaronder geluidhinder) al in het moederplan afgewogen moeten worden. Dit onderzoek kan niet doorgeschoven worden naar het moment waarop de omgevingsvergunning verleend wordt.

APV niet voldoende

De APV regelt de verkeersmaatregelen per evenement. Ook stelt de APV maximale geluidsniveaus aan voor de dag, avond en nachtperiode. Voorkomen moet worden dat zaken op meerdere plaatsen dubbel geregeld worden. Het is dan ook niet nodig om de geluidsniveaus ook in het bestemmingsplan op te nemen. Maar beleidsregels op basis van APV zijn niet voldoende. De APV is namelijk gericht op regels voor een specifiek evenement. Terwijl het bestemmingsplan in moet gaan op de ruimtelijke aanvaardbaarheid van een evenementenlocatie ten opzichte van de omgeving.

Evenementenbeleid

Het opstellen van evenementenbeleid kan ondersteunend zijn voor de regeling en motivatie in het bestemmingsplan. Veel gemeenten beschikken al over evenementenbeleid. Hierin wordt vaak ingegaan op het soort evenementen dat gewenst is en op de locaties waar evenementen toegestaan zijn. Een afweging waarom voor deze locaties is gekozen ontbreekt veelal.
Als aan het evenementenbeleid deze afweging (met motivatie op ruimtelijke aspecten) wordt toegevoegd, ligt er een integraal afgewogen kader. Deze valt als basis te gebruiken voor de evenementenregeling in het bestemmingsplannen.