Tips en Trucs
Vele gemeenten hebben reeds lokaal geluidbeleid opgesteld. Er zijn zelfs meerdere gemeenten die al weer aan de tweede, derde of vierde versie van het lokaal geluidbeleid toe zijn. Bij het opstellen van lokaal geluidbeleid is veel praktische ervaring opgedaan.
In het onderstaande zijn dan ook een aantal nuttige Tips en Trucs opgenomen die u kunnen helpen bij het zo succes- en efficiëntvol realiseren van uw eigen lokaal geluidbeleid.
- Vind het wiel niet opnieuw uit
- Betrek de afdeling communicatie
- Organiseer een voorlichtingsbijeenkomst
- Zorg voor voldoende financiën
- Onderzoek mogelijkheid om het beleid regionaal op te zetten
- Vraag spreektijd bij een commissie
- Leg de relatie met gezondheid
- Onderzoek de haalbaarheid van totaal gebiedsgericht milieubeleid
- Voer eerst belevingsonderzoek uit
- Betrek je doelgroepen
- Zoek succesverhalen
- Praat niet in decibellen maar in kwaliteiten
- Werk bij totaal geluidbeleid met gebiedstypen
- Houd rekening met het onderhoud en uitvoering
- Probeer het wiel niet opnieuw uit te vinden. Er zijn reeds vele gemeenten die lokaal geluidbeleid hebben opgesteld die als hulpmiddel om zelf een visie te ontwikkelen. Er zijn voorbeelden van alle soorten lokaal geluidbeleid te vinden. Zie hiervoor ook de link naar voorbeelden van lokaal geluidbeleid.
- Betrek vanaf het begin de afdeling communicatie. Wees er goed van bewust voor wie je het lokaal geluidbeleid opstelt. Doelgroepen zijn de burgers en bedrijven. Dit zijn per definitie geen geluidspecialisten. De afdeling communicatie helpt bij het leesbaar houden van de stukken. Daarnaast adviseert de afdeling communicatie ook op welke personen en partijen bij het proces betrokken moeten worden.
- Organiseer voor management en bestuur een voorlichting en nodig ervaren positieve sprekers uit. Het is van groot belang in een zo’n vroeg mogelijk stadium draagvlak bij het management en bestuur te verkrijgen. Wat voor veel draagvlak zorgt is het enthousiaste verhaal van iemand die reeds lokaal geluidbeleid met succes heeft opgesteld. Naast het enthousiasme dat een belangrijke impact heeft hebben managers en bestuur toch altijd de neiging externen eerder te geloven dan hun eigen personeel.
- Zorg voor voldoende financiën. Het is heel jammer als een proces strandt op de financiële aspecten. Let hierbij op dat niet alleen voor het proces om te komen tot lokaal geluidbeleid voldoende financiën worden gereserveerd maar ook voor de uiteindelijke uitvoering van het lokaal geluidbeleid. Vaak bestaat het uitvoeringsdeel uit het reserveren/claimen van voldoende ambtelijke capaciteit.
- Het regionaal opzetten van geluidbeleid is goedkoper en efficiënter. Vaak hebben gemeenten behoefte aan dezelfde vormen van lokaal geluidbeleid. Een uitgesproken voorbeeld hiervan is het Hogere Waarden beleid. Door het gezamenlijk te laten ontwikkelen wordt veel tijd en geld bespaard. Daarnaast geeft de gezamenlijke inzet ook meer deskundige input en dus een beter resultaat. Vaak levert een gezamenlijke inspanning een kaderbeleid op waarbinnen de afzonderlijke gemeenten hun specifieke gemeentelijke wensen nog in kunnen brengen.
- Vraag spreektijd bij een commissie, presenteer en kondig beleid aan. Ook hier het gegeven om de betrokken partijen zo vroeg mogelijk op de hoogte te brengen. Het aanvragen van spreektijd bij de raadscommissie heeft als groot voordeel dat bepaalde beleidsvoornemens ter toetsing en advisering kunnen worden gepresenteerd zonder dat daar al een officieel bestuurlijk standpunt en besluit voor hoeft te worden genomen. Deze sessies leveren ook veel informatie over de haalbaarheid van lokaal geluidbeleid.
- Onderzoek de haalbaarheid van totaal gebiedsgericht milieubeleid en sluit hier op aan. De MILO-systematiek (Milieukwaliteit in de Leefomgeving) kent bij veel gemeenten een warme belangstelling. De MILO-benaderingsmethode is vergelijkbaar met die van lokaal geluidbeleid, echter richt MILO zich op het hele milieuscala en niet alleen op geluid. Voor de algemen milieukwaliteit verdiend een integrale benadering ook de voorkeur en is dan ook aan te bevelen. Echter, een dergelijke integrale benadering moet wel haalbaar zijn. Schroom er dan ook niet voor als er binnen de gemeente behoefte is aan lokaal beleid voor slechts een milieuonderdeel (geluid, duurzaamheid, luchtkwaliteit) om dit traject ook voor dit ene aspect in te zetten. De overige milieu-aspecten volgen wel.
- Leg de relatie met gezondheid ten gevolge van milieu (GGD à GES). Gezondheid en milieu hebben een nauwe relatie met elkaar. De vermindering van geluidoverlast (vaak een van de primaire doelstellingen van lokaal geluidbeleid) heeft een goede werking op de gezondheid van mensen. Voorgaande is een sterk overtuigingsargument om lokaal geluidbeleid te ontwikkelen.
- Voer eerst belevingsonderzoek uit. Hiermee komen de daadwerkelijke geluidhinderbronnen naar voren. De aanwezige geluiddata zegt vaak niet veel over de daadwerkelijke beleving van geluid door de doelgroepen. Hiervoor kan een belevingsonderzoek uitkomst bieden. Laat een belevingsonderzoek wel over een professionals. Vragen worden heel snel suggestief. GGD kan hierbij ondersteuning bieden. Sluit hierbij aan bij bestaande (bredere) belevingsonderzoeken. Naast aanzienlijk mindere kosten krijgt geluid in een bestaand onderzoek minder prominent de aandacht waardoor de verkregen antwoorden ook weer meer genuanceerd zullen zijn.
- Betrek je doelgroepen in een zo vroeg mogelijk stadium. Maak gebruik van verenigingen. Ook dit is weer van groot belang voor het draagvlak van lokaal geluidbeleid. Let wel op een zorgvuldige identificatie en beschrijving van de doelgroepen. Elke doelgroep vraagt een eigen, specifieke (voorlichtings)benadering. Ook hier kan de afdeling communicatie adviseren.
- Zoek succesverhalen en gebruik deze als onderbouwing voor je eigen verhaal. Zie hiervoor ook de site met voorbeelden van lokaal geluidbeleid.
- Praat niet in decibellen maar in kwaliteiten. Houdt heel goed de doelgroepen van het lokaal geluidbeleid in het oog. Dit zijn per definitie geen geluidspecialisten. Een waarde in dB(A) zegt hun helemaal niets. Het beschrijven van geluidwaarden in gevoelbelevingen of kwaliteiten komt wel over. Zo kan bijvoorbeeld de volgende geluidindicatie worden aangehouden:
| Kwantitatief | Perceptie | |
|---|---|---|
| 30 dB | Zeer stil | |
| 40 dB | Stil | |
| 43 dB | Rustig | |
| 48 dB | Hoorbaar | |
| 53 - 58 dB | Druk | |
| 58 - 63 dB | Lawaaiig | |
| 63 - 73 dB | Zeer lawaaiig |
- Werk bij totaal geluidbeleid met gebiedstypen (centrum, woonwijk, bedrijventerrein). Elk gebied binnen de gemeente stelt andere eisen aan het gewenste geluidniveau. In dit kader is het aan te raden om met gebiedstypen te werken. Voorbeelden van gebiedstypen zijn wonen, werken, centrum, recreatie, buitengebied, infra, enzovoorts. Het werken met gebiedstypen geeft kader aan het geluidbeleid.
- Houd rekening met het onderhoud en uitvoering (handhaving). Het opstellen van lokaal geluidbeleid is een eerste. Het tweede is het onderhoud en uitvoering. Zorg dat er voor de uitvoering van het lokaal geluidbeleid voldoende menskracht en budget beschikbaar is. Voor de uitvoering van het lokaal geluidbeleid is echter ook een werkprogramma nodig, moeten standaarden en procedures worden opgesteld. Een voorbeeld hiervan is het samenstellen van pakketten van andere eisen en interne gemeentelijke procedures om deze nadere eisen op te leggen.